Χανιώτικα επαγγέλματα του 19ου αιώνα - Χανιώτικα επαγγελματα του 2023

 Μια λεπτομερή περιγραφή της ζωής στα Χανιά και την Κρήτη του 1881, μέσα από τα επαγγέλματα που δραστηριοποιούνταν τότε στο νησί, παρέχει πολύτιμη έκδοση του Μουσείου Τυπογραφίας.Πρόκειται για την Στατιστική του Πληθυσμού της Κρήτης του Ν. Σταυράκη που παρουσιάζει ενδιαφέροντα δεδομένα για την κοινωνική αλλά και επαγγελματική κατάσταση των κατοίκων του νησιού εκείνης της εποχής, Χριστιανών και Μουσουλμάνων.

Αναλυτικότερα στο νησί το 1881 δραστηριοποιούνταν 9.908 βιομήχανοι, εκ των οποίων οι 6.090 Χριστιανοί και οι 3.818 Οθωμανοί, 3.814 έμποροι εκ των οποίων 1.956 Χριστιανοί και 1.858 Οθωμανοί, 1.183 Ναυτικοί εκ των οποίων 230 Χριστιανοί και 953 Οθωμανοί, 2.822 κτηματίες εκ των οποίων 1.612 Χριστιανοί και 1.210 Οθωμανοί, 40.795 γεωργοί εκ των οποίων 32.715 Χριστιανοί και 8.080 Οθωμανοί, 7.469 Ποιμένες εκ των οποίων 6.869 Χριστιανοί και 600 Οθωμανοί, 6.475 εργάτες εκ των οποίων 4.043 Χριστιανοί και 2.432 Οθωμανοί, 428 διδάσκαλοι εκ των οποίων 271 Χριστιανοί και 157 Οθωμανοί, 13.939 μαθητές εκ των οποίων 10.799 Χριστιανοί και 3.140 Οθωμανοί, 98 ιατροί εκ των οποίων 83 Χριστιανοί και 15 Οθωμανοί, 21 χειρούργοι εκ των οποίων 7 Χριστιανοί και 14 Οθωμανοί, 22 φαρμακοποιοί εκ των οποίων 14 Φαρμακοποιοί και 8 Οθωμανοί, 69 δικηγόροι και Δικολάβοι εκ των οποίων 49 Χριστιανοί και 19 Οθωμανοί, 4 δημοσιογράφοι εκ των οποίων 3 Χριστιανοί και 1 Οθωμανός, 60 καλλιτέχνες εκ των οποίων 54 Χριστιανοί και 6 Οθωμανοί, 10 μηχανικοί εκ των οποίων 6 Χριστιανοί και 4 Οθωμανοί, 846 Κληρικοί (733 εφημέριοι και 113 ιμάμηδες) εκ των οποίων 733 Χριστιανοί και 113 Οθωμανοί, 1492 υπάλληλοι εκ των οποίων 798 Χριστιανοί και 694 Οθωμανοί.
Για τους υπαλλήλους επισημαίνεται ότι μόνο οι 584 μισθοδοτούνταν απ’ ευθείας από το Δημόσιο Ταμείο της νήσου. Οι υπόλοιποι 908 ανήκαν σε διάφορες υπηρεσίες όπως των δημογεροντιών, ιεροδικείων, τελωνείων, συμβολαιογραφείων, δημαρχιών, τηλεγραφείων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται και οι εμποροϋπάλληλοι.

Αξίζει κάποιος να δει από κοντά αυτή την έκδοση και να εντρυφήσει στους κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες της εποχής κατανοώντας την κοινωνική και επαγγελματική κατλασταση των κατοίκων της περιοχής και των σύνθετων χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των επαγγελμάτων που άνθιζαν εκείνη την εποχή.

Σε κάθε περίπτωση, καλό θα είναι ο μαθητής να έχει στο μυαλό του, όταν επιλέγει ένα επάγγελμα, ότι οι ειδικότητες που εξασφαλίζουν σήμερα  πολλές και διαφορετικές επαγγελματικές προοπτικές είναι όσες αναφέρονται στους τομείς των νέων τεχνολογιών, μηχανικής, μαθηματικών, αλλά  και εκείνες που αφορούν τους τομείς της ψυχολογίας, της εκπαίδευσης, της επικοινωνίας, των καλλιτεχνών, του εμπορίου, της γεωργίας, τηε βιομηχανίας, της κτηνοτροφίας, της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού ή της διαχείρισης και υποστήριξης της υγείας που αυξήθηκαν μετά τα τρία χρόνια της πανδημίας, αλλά και ότι αυτές οι ειδικότητες ή τα επαγγέλματα μπορούν να αλλάζουν μορφή ή τον τρόπο που γίνονται αλλά τελικά δεν χάνονται.
.
Σημείωση: Φωτογραφικό υλικό αντλήθηκε από τις συλλογές του Μουσείου Τυπογραφίας “Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη”, από την Βιβλιοθήκη των “Χανιώτικων νέων” (Παραδοσιακά επαγγέλματα που χάνονται Αντ. Β. Δαφέρμος, Η Ελλάδα του μόχθου – Συλλογή Νίκου Πολίτη), από τα αρχεία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Χανίων (Η Κρήτη του 1900 – Εκδόσεις “Μικρός Ναυτίλος”) και από την προσωπική συλλογή του Μανώλη Μανούσακα (φωτό παλιά ΑΒΕΑ).