Ν. 4763/2020: Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης

ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΦΑΚΗ την

Ο νέος νόμος 4763/2020 (ΦΕΚ Α 254) για το Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης,  Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης

Οι σημαντικότερες τροποποιήσεις του νόμου είναι οι παρακάτω:

Άρθρο 9 

ΜΕΤΑΓΥΜΝΑΣΙΑΚΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (Ε.Σ.Κ.) ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ (ΕΠΑ.Σ.) ΤΟΥ Ο.Α.Ε.Δ. :

  • Σκοπός των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης και των Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. : 
  1. Η μεταγυμνασιακή επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, επιπέδου τρία (3), παρέχεται από τις Ε.Σ.Κ. και τις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ.
  2. Σκοπός των ανωτέρω σχολών είναι: α) η  παροχή υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε αποφοίτους με τίτλο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ή τίτλο ισότιμο προς αυτόν, β) η  αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής, η  αναβάθμιση των βασικών δεξιοτήτων των κατόχων τίτλων υποχρεωτικής εκπαίδευσης ή ισότιμων προς αυτούς και η ένταξή τους στην αγορά εργασίας και γ) η μέριμνα για την ένταξη στην επαγγελματική ζωή ευπαθών και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων σε ό,τι αφορά στις Ε.Σ.Κ., δ) ειδικότερα, οι ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. παρέχουν μεταγυμνασιακή επαγγελματική εκπαίδευση επιπέδου τρία (3), εφαρμόζοντας το δυικό σύστημα, που συνδυάζει τη θεωρητική και εργαστηριακή εκπαίδευση στην τάξη με την μαθητεία σε εργασιακό χώρο. 
  3. Οι Ε.Σ.Κ. μπορεί να είναι δημόσιες ή ιδιωτικές, ημερήσιες ή εσπερινές
Άρθρο 14 
Τίτλοι επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και επαγγελματικά δικαιώματα - Τροποποίηση του άρθρου 25 του ν. 4186/2013 Οι περ. α΄ και ζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 4186/ 2013 (Α΄ 193), αντικαθίστανται και η παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 4186/2013 διαμορφώνεται ως εξής: 
  • Καθιερώνονται οι ακόλουθοι τίτλοι επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης: 
  1. Πτυχίο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου τρία (3), που χορηγείται στους αποφοίτους των Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Ε.Κ.), των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (Ε.Σ.Κ.) και των Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας (ΕΠΑ.Σ.) του Ο.Α.Ε.Δ., ύστερα από πιστοποίηση. 
  2. Απολυτήριο Γενικού Λυκείου επιπέδου 4, που χορηγείται στους αποφοίτους των Γενικών Λυκείων (ΓΕ.Λ.). 
  3. Απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) επιπέδου 4 (ισότιμο με το Απολυτήριο Γενικού Λυκείου), που χορηγείται στους αποφοίτους της Γ΄ Τάξης των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) μετά από ενδοσχολικές εξετάσεις. 
  4. Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου 4, που χορηγείται στους αποφοίτους της Γ΄ Τάξης των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) μετά από ενδοσχολικές εξετάσεις.
  5. Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου 5, που χορηγείται στους αποφοίτους της Τάξης Μαθητείας των ΕΠΑ.Λ. μετά από πιστοποίηση. 
  6. Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου 5, που χορηγείται στους αποφοίτους Ι.Ε.Κ. μετά από πιστοποίηση.
  7. Πιστοποιητικό Επάρκειας, που χορηγείται σε επαγγελματίες οι οποίοι παρακολούθησαν σε Κέντρο Διά Βίου Μάθησης πρόγραμμα Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης συμβατό με το εκάστοτε ισχύον επαγγελματικό περίγραμμα προκειμένου να εκσυγχρονίσουν ή αναβαθμίσουν τις γνώσεις, τις ικανότητες και τις δεξιότητες του επαγγέλματος, μετά από επιτυχή συμμετοχή σε εξετάσεις πιστοποίησης που διενεργούνται από τον ΕΟΠΠΕΠ ή υπό την εποπτεία του
 Άρθρο 22 
ΜΕΤΑΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ - ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (Ι.Ε.Κ.) - Σκοπός των Ι.Ε.Κ. είναι: 

α) η  παροχή αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης σε αποφοίτους της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή των Γενικών Λυκείων (ΓΕ.Λ.) και των ΕΠΑ.Λ., καθώς και σε κατόχους ισότιμων τίτλων 

β) η εξασφάλιση στους καταρτιζόμενους αντίστοιχων προσόντων, με τη διδασκαλία επιστημονικών, τεχνικών, επαγγελματικών και πρακτικών γνώσεων και την καλλιέργεια ανάλογων δεξιοτήτων, ώστε να διευκολύνεται η  επαγγελματική τους ένταξη και να διασφαλίζεται η προσαρμογή τους στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας 

Άρθρο 25 

Φοίτηση στα Ι.Ε.Κ. :

  • Στα Ι.Ε.Κ. εγγράφονται οι απόφοιτοι της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή των ΓΕ.Λ και ΕΠΑ.Λ., καθώς και οι κάτοχοι ισότιμων τίτλων. 
  • Η επαγγελματική κατάρτιση στα Ι.Ε.Κ. ξεκινά κατά το χειμερινό ή εαρινό εξάμηνο, διαρκεί κατ’ ελάχιστον τέσσερα (4) και δεν δύναται να υπερβαίνει τα πέντε (5) συνολικά εξάμηνα, σύμφωνα με τους Οδηγούς Κατάρτισης της ειδικότητας, συμπεριλαμβανομένης σ΄ αυτά της περιόδου πρακτικής άσκησης ή μαθητείας. 
  • Η κατάρτιση των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης (ΕΠΑ.Λ.), καθώς και των κατόχων ισότιμων τίτλων επαγγελματικής εκπαίδευσης, διαρκεί σε Ι.Ε.Κ. από δύο (2) μέχρι τρία (3) εξάμηνα, συμπεριλαμβανομένης σ΄ αυτά περιόδου πρακτικής άσκησης ή μαθητείας, εφόσον πρόκειται για τίτλο σε ειδικότητα του επαγγελματικού τομέα από τον οποίο αποφοίτησαν από το ΕΠΑ.Λ. ή ισότιμη δομή δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης.
  • Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν., σύμφωνα με την παρ. 18 του άρθρου 34, δύναται να καθορίζεται για την εγγραφή σε Ι.Ε.Κ. από ΕΠΑ.Λ. αντιστοιχία ειδικοτήτων των ΕΠΑ.Λ. με ειδικότητες Ι.Ε.Κ.

Άρθρο 35 
ΜΕΤΑΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ - ΜΕΤΑΛΥΚΕΙΑΚΟ ΕΤΟΣ - ΤΑΞΗ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ - Σκοπός του Μεταλυκειακού έτους - Τάξης Μαθητείας είναι: 
  • η  παροχή υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, σε αποφοίτους της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθώς και σε κατόχους ισότιμων τίτλων, οι οποίοι κατέχουν ένα βασικό επίπεδο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, 
  • η αναβάθμιση των επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, μέσω μιας μαθησιακής διαδρομής που αξιοποιεί τις υπάρχουσες επαγγελματικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες 
  • η περαιτέρω ενίσχυση των ευκαιριών ένταξης των αποφοίτων της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης στην αγορά εργασίας, μέσω της απόκτησης εργασιακής εμπειρίας αξιοποιώντας τη μεθοδολογία της μαθητείας. 
  • Το Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας είναι προαιρετικό, ανήκει στη μεταλυκειακή επαγγελματική κατάρτιση και αποτελεί εκπαιδευτική διαδρομή, που η ολοκλήρωσή της, ύστερα από επιτυχείς εξετάσεις πιστοποίησης των αποφοίτων της, οδηγεί σε τίτλο επιπέδου πέντε (5) του Ε.Σ.Ε.Ε.Κ. 
  • Στο Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας εφαρμόζεται η μεθοδολογία της μαθητείας, η οποία περιλαμβάνει: 
    • Μαθητεία με εκπαίδευση σε χώρο εργασίας σε ποσοστό κατ’ ελάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) της συνολικής διάρκειας 
    • Εργαστηριακά μαθήματα ειδικότητας, τα  οποία πραγματοποιούνται σε Σχολικό Εργαστήριο (Σ.Ε.) ΕΠΑ.Λ. ή σε Ε.Κ. 
    • Την ευθύνη υλοποίησης του Μεταλυκειακού έτους - Τάξης Μαθητείας έχει το ΕΠΑ.Λ.

Άρθρο 36 
Φοίτηση στο Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας 
  • Στο Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας εγγράφονται κατά την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας: 
    • α) κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου ΕΠΑ.Λ. και ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ., καθώς και οι κάτοχοι ισότιμων προς αυτούς τίτλων σε συναφείς ειδικότητες 
    • β) οι κάτοχοι απολυτηρίου ΓΕ.Λ. και πτυχίου ΕΠΑ.Λ. σε συναφείς ειδικότητες. 
  •  Στο Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας εφαρμόζεται: 
    • Εργαστηριακό μάθημα ειδικότητας, που πραγματοποιείται στα Σ.Ε. των ΕΠΑ.Λ. ή στα Ε.Κ., που εξυπηρετούν τα ΕΠΑ.Λ., και δεν πραγματοποιείται κατά την περίοδο των διακοπών των Χριστουγέννων, του Πάσχα, καθώς και των θερινών διακοπών


Άρθρο 38 
Ειδικότητες Μεταλυκειακού έτους - Τάξης Μαθητείας :
  • Στο Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας παρέχονται ειδικότητες, οι οποίες καθορίζονται με βάση τις ανάγκες της τοπικής αγοράς εργασίας και τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της εθνικής οικονομίας λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικότητες των ΕΠΑ.Λ. με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν., ύστερα από εισήγηση του Κ.Σ.Ε.Ε.Κ., σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 40

Άρθρο 43 

Πρόσβαση στο Επίπεδο έξι του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων 

1. Απόφοιτοι των Ι.Ε.Κ., καθώς και του Μεταλυκειακού έτους - Τάξης Μαθητείας, που ύστερα από επιτυχή εξέταση πιστοποίησης αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης κατέχουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου πέντε (5) του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων ή ισότιμο τίτλο, δύνανται να κατατάσσονται σε τμήματα Α.Ε.Ι. συναφούς ειδικότητας με αυτήν του ανωτέρω διπλώματος.

2. Οι ως άνω κάτοχοι Διπλώματος Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου πέντε (5) του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, προ της εγγραφής τους στο Ι.Ε.Κ. πρέπει απαραιτήτως να είναι και κάτοχοι Απολυτηρίου Λυκείου.

3. Η επιλογή των υποψήφιων για κατάταξη αποφοίτων Ι.Ε.Κ. και Μεταλυκειακού έτους - Τάξης Μαθητείας γίνεται αποκλειστικά με κατατακτήριες εξετάσεις, που διενεργούνται με την επιμέλεια του Α.Ε.Ι. κατά τον ίδιο χρόνο και τόπο με τις κατατακτήριες εξετάσεις του άρθρου 15 του ν.  3404/2005 (Α΄  260) και αφορούν εξέταση με θέματα ανάπτυξης σε τρία (3) μαθήματα του προγράμματος σπουδών του τμήματος υποδοχής. Στην επιλογή των υποψηφίων με εξετάσεις πρέπει να διασφαλίζονται η διαφάνεια και το αδιάβλητο της διαδικασίας.

  • Η σειρά επιτυχίας των υποψηφίων καθορίζεται από το άθροισμα της βαθμολογίας όλων των μαθημάτων που εξετάζονται. 

  • Στη σειρά αυτήν περιλαμβάνονται όσοι έχουν συγκεντρώσει συνολική βαθμολογία τουλάχιστον τριάντα (30) μονάδες και με την προϋπόθεση ότι έχουν συγκεντρώσει δέκα (10) μονάδες τουλάχιστον σε καθένα από τα τρία (3) μαθήματα. 

  • Η κατάταξη γίνεται κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας μέχρι να καλυφθεί το προβλεπόμενο ποσοστό 

 Άρθρο 102 

Τίτλοι σπουδών Εσπερινών Λυκείων - Τροποποίηση του άρθρου 6 του ν. 1566/1985 : 

  • Η φοίτηση στα ημερήσια και στα εσπερινά λύκεια (ΓΕ.Λ.-ΕΠΑ.Λ.) είναι τριετής και περιλαμβάνει τις τάξεις Α΄, Β΄ και Γ΄. 
  • Οι χορηγούμενοι τίτλοι σπουδών των τριετών Εσπερινών Λυκείων (ΓΕ.Λ.-ΕΠΑ.Λ.) είναι ισότιμοι των αντίστοιχων τίτλων των τετραετών Εσπερινών Λυκείων (ΓΕ.Λ.- ΕΠΑ.Λ.).
  • Από το σχολικό έτος 2019-2020 δικαίωμα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω ειδικών διατάξεων για τα εσπερινά λύκεια (ΓΕ.Λ. - ΕΠΑ.Λ.) έχουν όσοι φοίτησαν επί τρία (3) πλήρη σχολικά έτη στο τριετές εσπερινό λύκειο, με εξαίρεση την περίπτωση αποφοίτων Λυκείου που εγγράφονται σε εσπερινό ΕΠΑ.Λ. για την απόκτηση πτυχίου. 
  • Ως προς την τελευταία κατηγορία μαθητών, δικαίωμα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω ειδικών διατάξεων για τα εσπερινά λύκεια έχουν όσοι φοίτησαν επί δύο (2) πλήρη σχολικά έτη σε εσπερινό ΕΠΑ.Λ. Στην τάξη Α΄ εγγράφονται απόφοιτοι του γυμνασίου χωρίς εξετάσεις 
  • Οι απόφοιτοι των δημοσίων και ιδιωτικών Ι.Ε.Κ και οι απόφοιτοι του Μεταλυκειακού Έτους - Τάξης Μαθητείας των ΕΠΑ.Λ. δύνανται να κατατάσσονται σε συναφείς ειδικότητες των Ι.Ε.Κ., με απαλλαγή από τα μαθήματα τα οποία ήδη έχουν διδαχθεί, ή κατατάσσονται σε εξάμηνο πέραν του Α΄ και σε συναφείς ειδικότητες Ι.Ε.Κ., 
  • Κάθε καταρτιζόμενος μπορεί να παρακολουθεί σε ένα μόνο Ι.Ε.Κ. μια μόνο ειδικότητα καθόλη τη διάρκεια της κατάρτισής του, συμπεριλαμβανομένης της πρακτικής άσκησης ή μαθητείας. 
  • Οι καταρτιζόμενοι δεν δύνανται να εγγραφούν και να φοιτούν παράλληλα σε άλλες δομές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατάρτισης.
  •  Για καταρτιζόμενους χωρών της Ε.Ε. ή τρίτων χωρών απαιτείται γνώση ελληνικής γλώσσας κατ’ ελάχιστον επιπέδου Β1, όπως προβλέπεται στο άρθρο 76. 
  • Η φοίτηση στα δημόσια I.E.K. παρέχεται δωρεάν.
  • Για την απρόσκοπτη παρακολούθηση και ολοκλήρωση της κατάρτισης στα δημόσια Ι.Ε.Κ. αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, είναι δυνατή η χορήγηση υποτροφιών σε καταρτιζόμενους με βάση κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια. 
  • Τα δημόσια και ιδιωτικά Ι.Ε.Κ. είναι δυνατόν να παρέχουν επαγγελματική κατάρτιση διά ζώσης ή εξ αποστάσεως, εκπαίδευση-κατάρτιση σύγχρονη ή ασύγχρονη ή μικτή, με βάση τους Οδηγούς Κατάρτισης των ειδικοτήτων κατάρτισης
  • Στους Οδηγούς Κατάρτισης μπορεί να περιλαμβάνονται η χρήση νέων τεχνολογιών, η αξιοποίηση ψηφιακού περιβάλλοντος, κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό για εξ αποστάσεως μάθηση και η κατανομή μεταξύ της διά ζώσης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςκατάρτισης
  • Εφόσον, μια ειδικότητα μπορεί να παρασχεθεί στο σύνολό της με εξ αποστάσεως κατάρτιση, στους αποφοίτους της απονέμεται Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (Β.Ε.Κ.) και τους παρέχεται δικαίωμα συμμετοχής στις διαδικασίες πιστοποίησης του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., σύμφωνα με το άρθρο 50. 
Άρθρο 126 
Υπολογισμός μαθήματος Φυσικής Αγωγής στον Γενικό Μέσο Όρο για όλες τις τάξεις του Γενικού Λυκείου - Τροποποίηση των άρθρων 102 και 110 του ν. 4610/2019 : στην περ. α) του άρθρου 102 του ν. 4610/2019 (Α΄ 70) μετά τις λέξεις και «μη γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων» διαγράφονται το σημείο στίξης και οι λέξεις «, με εξαίρεση το μάθημα της Φυσικής Αγωγής» και το άρθρο διαμορφώνεται ως εξής:
  • α) «Γενικός Μέσος Όρος»: ο  Γενικός Μέσος Όρος (Γ.Μ.Ο.), για όλες τις τάξεις του Γενικού Λυκείου, προκύπτει από τον μέσο όρο των βαθμών ετήσιας επίδοσης του μαθητή όλων των γραπτώς και μη γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων και εκφράζεται με προσέγγιση δεκάτου. 
  • β) «Ομάδα Α΄»: περιλαμβάνει τα μαθήματα που εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις. 
  • γ) «Ομάδα Β΄»: περιλαμβάνει τα μαθήματα που δεν εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις.
  • στην περίπτωση του Άρθρου 110 για την Εξαγωγή του βαθμού προαγωγής ή απόλυσης (Γενικός Μέσος Όρος, Γ.Μ.Ο.) :
    • για όλες τις τάξεις του Γενικού Λυκείου εκφράζεται με προσέγγιση δεκάτου 
    • προκύπτει από τον μέσο όρο των βαθμών ετήσιας επίδοσης του μαθητή όλων των γραπτώς και μη γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων, συμπεριλαμβανομένων όλων των μαθημάτων επιλογής που διδάχθηκαν.